آموزه های مشارکت کودکان در فرآیند طراحی معماری فضاهای دوستدار کودک (مطالعه موردی: فضاهای درمانی شهر بجنورد)

Authors

  • بهنام به نیا دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
  • مهدی صحراگرد استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
  • مهران خیراللهی استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
Abstract:

کودکان بخـش مهمـی از شهــروندان هر جـامعه هستند که همواره درارتباط با محیطهای مختلف ساخته شده به‌‌دست بزرگـسالـان قرار می‌گیرند. نـوع نگـاه و نیـازهای آنها با بزرگسالـان متفاوت است. دراین میـان فضاهـای درمانـی، غالبا بـرای آنهـا فضاهایی نامطلـوب و دلهـره‌آور محسوب می‌شوند. لذا مسأله اساسی، برقراری پیوند عاطفی بین کودک و فضای ‌درمانی، به‌‌عنوان یکی از عوامل موثر در فرآیند درمان کودکان، محسوب می‌شود و پرداختن به موضوع طراحی فضاهای‌ درمانی مطلوب کودکان، ضرورت می‌یابد. هدف پژوهش حاضر، بررسی آمـوزه‌های مشارکت کودکان در فـرآیند طراحی فضاهای دوستدار کودک (مطالعه موردی: فضاهای درمانی شهر بجنورد) می‌باشد. تحـقیق، مسیـر خـود را با طرح این سؤال که «اصول کـلی طـراحی فضـاهای درمانـی دوستدار کودک کدامند؟» آغاز کرد. روش تحقیق، توصیـفی با هدف کاربردی می‌باشد. جامعه‌آماری پژوهش، شامل کودکان 6 تا 12 ساله ساکن در شهر بجنورد بود که حداقل یکبار، سابقه بستری شدن را داشتند و حجم نمونه شامل 50 نفر از کودکان دختر و پسر بود که به‌شیوه هـدفمند انتخاب شدند و در بازه زمانی مرداد و شهریور 1398 مـورد مشـاهده قرار‌گرفتنـد. روش جمـع‌آوری داده‌ها، کتابخانه‌ای، مشاهده و مصاحبه‌ باز بوده ‌است. نقاشی به‌عنوان ابزار مشارکـت با کودکان، انتخاب شد. نقاشـی‌ها توسط خبـرگان حیطه روانشناسی‌کودکان و معماری، مورد تحلیل محتوای کـمی قرارگرفتند. نتایـج، با اسـتفاده از آمارتوصیـفی به‌کمک نرم‌افزار Excel 2010 و آماراستنباطـی به‌کمک نرم‌افزار SPSS 25 مـورد تحلیل، ارزیابی و اعتبارسنجـی قرارگـرفتند. یافتـه‌ها نشان داد ویژگیهای فضای درمانی مطلوب از دیدگاه کودکان، به‌ترتیب اهمیت در سه حوزه «ویژگیهای معماری»، «اصول رفتاری پرسنل» و «وجود ویژگـیهای خاص در فضـاهای درمانـی»، خلـاصه می‌شود. نتیجـه تحقیق درحوزه ویژگیهای معماری نشان داد که آموزه‌های مشارکت کودکان در فرآیند طراحی فضاهای درمانی دوستدار کودک مشتمل بر پنج اصل شامل: تمرکز بر طـراحی اتاقهای بستری، طـراحی کـنترل‌شده فضـاهای سبـز و بـاز، اتـاق بسـتری به مثـابه خانه، سیمای کـودکـانه در طـراحی ورودی وکودک‌واری در طراحی فرم و نمای ساختمان، می‌باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آموزه‌های مشارکت کودکان در فرایند طراحی فضای شهری دوستدار کودک (مطالعه موردی : شهر سده لنجان)

در حال حاضر حقوق کودکان و مشارکت آنان در شهرسازی جایگاه ویژه‌‌ای در تجربیات شهرسازی جهان پیدا کرده‌‌ است. این رویکرد به کودکان اجازه می‌‌دهد که در برنامه‌‌ریزی و طراحی محیط زندگی خود اثر‌‌گذار و سهیم باشند. از آنجایی که برای ایجاد فضاهای شهری در فرایند مشارکتی توجه به نظر گروه‌‌های دخیل در کانون توجه قرار می‌‌گیرد، مناسب‌‌سازی فضاهای شهری برای کودکان نیز این ضرورت را ایجاد می‌‌کند که مراحل برنا...

full text

برنامه‌ریزی و طراحی معماری فضاهای دوستدار کودک در فرایند بازسازی پس از زلزله بم

سانحه بر روی کودکان تأثیرات منفی فراوانی دارد. هدف از احداث «فضاهای دوستدار کودک» بعد از سانحه، علاوه بر ایجاد شرایط مناسب‌ ‌فیزیکی و روانی که در بازتوانی سریع‌تر کودکان مؤثر خواهد بود، فراهم آوردن فرصتی برای کودکان در راستای شکل دادن و یا تغییر محیط اطرافشان است. شهر بم بعد از زلزله سال 1382 از نمونه‌هایی بود که رویکرد دوستدار کودک در بازسازی آن مورد توجه قرار گرفت و سازمان‌های دولتی، غیردولتی...

full text

الگوهای طراحی فضای سبز در "شهر دوستدار کودک" (نمونه موردی : شهر دوستدار کودک بم1)

پروژه¬های شهر دوستدار کودک به طور عمده برای ایجاد فرصت برای کودکان در راستای شکل دادن و یا تغییر محیط پیرامونشان است. از این منظر طرح¬های دوستدار کودک به دنبال اعطای حق شهروندی به بچه¬ها، توسعه آگاهی، بالابردن مشارکت جمعی، کم کردن میزان خشونت علیه کودکان، توجه به موضوعات زیست- محیطی و .. است. در کشور ما شهر بم (بعد از زلزله ناگوار سال 1382) از نمونه¬هایی بود که رویکرد دوستدار کودک در بازسازی...

full text

بررسی جایگاه روانشناسی محیط نور و رنگ در طراحی فضاهای درمانی با محوریت کودک؛ نمونه موردی: بیمارستان کودکان مفید

امروزه با در نظر داشتن میزان تأثیر مفاهیم روانشناسی محیطی در کیفیت محیط، ضرورت توجه به این مقوله در طراحی فضاهای درمانی در جهت دستیابی به یک فضای مطلوب برای بیماران را مهم می شمارد. روانشناسی محیط یکی از رشته های تخصصی نوپایی است که به تأثیر متقابل رفتار و عوامل و شرایط فیزیکی معماری و فضای محیط، بیش از دیگر جنبه ها مؤثر دارد. فضاهای درمانی نیز با توجه به اهمیتی که دارند باید بتوانند محیطی کامل...

full text

بررسی نقش معماری در طراحی فضاهای شهری؛ نمونه موردی: فضاهای آموزشی مدرن

پیش از ظهور سیستم‌های نوین آموزشی، آموزش معماری در قالب مدرسه و دانشگاه به شیوه سنتی انجام می‌گرفت، آموزشی هدف‌دار بود و مهارتی به شاگرد آموزش داده نمی‌شد مگر آنکه راهِ به کار گرفتن آن نیز نشان داده می‌شد. این آموزش از طریق نظری و عملی، توامان و در محل خلق اثر صورت می‌گرفت. در آموزش معماری به شیوه مدرن، به تدریج از اهمیت آموزش به شیوه عملی کاسته شده و جای آن‌را تئوری-هایی بدون‌درک شیوه استفاده ا...

full text

برنامه‌ریزی شهر دوستدار کودک در راستای ارتقاء مشارکت نوجوانان (مطالعه موردی: شهر آباده)

امروزه فضاهای عمومی شهرها بر اساس اصول و معیارهای استفادۀ بزرگ‌سالان شکل‌گرفته است و اغلب فضاهای شهری، عمدتاً فاقد کیفیت برای استفاده کودکان و نوجوانان و به ‌دور از مشخصه‌های یک شهر دوستدار کودک می‌باشند. با توجه به حساسیت گروه سنی نوجوانان، وقت آن رسیده که نوجوانان و ارزش‌های آنان وارد معادلات شهرسازی شده و به آنان اجازه داده شود که با مشارکت در فرایند برنامه‌ریزی شهری، در ایجاد فضاهای زندگی خو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 7

pages  58- 77

publication date 2020-04-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023